Khi lên làm cho vua, An Dương vương vãi hợp độc nhất vô nhị hai nhóm dân tộc Tây Âu cùng Lạc Việt, lập ra nước Âu Lạc. Sau đó, công ty vua mang lại dời đô tự Phong Châu về Phong Khê cùng hạ lệnh xây thành Cổ Loa để đảm bảo kinh đô. Thành Cổ Loa xưa tọa lạc tại địa điểm xã Loa ngày nay, thuộc huyện Đông Anh, ngoài thành phố Hà Nội. Bạn đang xem: An dương vương xây thành cổ loa
Bối cảnh địa lý, thôn hội
Vào thời Âu Lạc, Cổ Loa nằm vào địa điểm trung trung tâm của đất nước và là nơi giao lưu quan trọng đặc biệt của mặt đường thủy. Đó là một khu khu đất đồi cao nhòng nằm ở tả ngạn sông Hồng. Dòng sông này qua không ít thế kỷ bị phù sa bồi đắp và nay đã trở thành một con lạch nhỏ, nhưng mà xưa kia sông Hoàng là một trong những con sông nhánh lớn đặc biệt của sông Hồng, nối sát sông Hồng cùng với sông Cầu, con sông lớn số 1 trong hệ thống sông Thái Bình. Như vậy, về phương diện giao thông vận tải đường thủy, Cổ Loa tất cả một địa điểm vô cùng thuận tiện hơn bất kỳ ở đâu tại đồng bằng phía bắc vào thời ấy. Đó là vị trí gắn liền mạng lưới đường thủy của sông Hồng với mạng lưới con đường thủy của sông Thái Bình. Nhị mạng lưới con đường thủy này chi phối toàn thể hệ thống mặt đường thủy tại Bắc bộ. Qua con sông Hoàng, thuyền bè có thể tỏa đi khắp nơi, nếu ngược lên sông Hồng là rất có thể thâm nhập vào vùng Bắc hay tây-bắc của Bắc Bộ, giả dụ xuôi sông Hồng, thuyền có thể ra đến biển lớn cả, còn nếu muốn đến vùng phía Đông phía bắc thì dùng sông mong để xâm nhập vào hệ thống sông tỉnh thái bình đến tận sông Thương và sông Lục Nam.
Phong Khê hồi ấy là một trong những vùng đồng bởi trù phú tất cả xóm làng, dân bọn chúng đông đúc, sống bằng nghề có tác dụng ruộng, đánh cá cùng săn bắn. Vấn đề dời đô từ bỏ Phong Châu về trên đây có chân thành và ý nghĩa lịch sử quan tiền trọng, đánh dấu một giai đoạn phát triển của dân Việt, lưu lại giai đoạn người việt nam thiên cư trường đoản cú vùng Trung du, rừng núi về định cư tại vùng đồng bằng. Vấn đề định cư tại đồng bằng chứng tỏ một cách tiến lớn trong những lãnh vực thôn hội, kinh tế trong giao tiếp, thương lượng con người dễ dàng đi lại bằng đường đi bộ hay bằng đường thủy; vào nông nghiệp những cánh đồng phẳng phiu đã được khai thác có quy mô; trong công nghiệp sự sản xuất những công cụ như cuốc, cày, hái bằng sắt đã tiếp tục tăng tiến.
Kỹ thuật xây thành
Theo sử cũ, thành được xây quanh teo chín lớp, chu vi chín dặm, sâu nghìn trượng, xoáy tròn như hình ốc, cho nên gọi là Loa Thành (“loa” tức là con ốc). Thành còn mang tên nôm là Chạ công ty và nhiều tên khác như Khả đồng minh (“lũ” có nghĩa là quanh co những lớp), Côn Lôn thành (ý nói thành cao như núi Côn Lôn bên Trung Quốc) hoặc Việt vương thành (thành của vua xứ Việt), dân địa phương gọi là tên nôm là thành Chủ.
Để tất cả đất xây thành, An Dương Vương đề xuất cho dời dân tại nơi đi khu vực khác. Theo truyền thuyết thì buôn bản Quậy hiện thời nguyên vốn ngơi nghỉ tại Cổ Loa đã phải dời xuống vùng đất trũng cuối loại sông Hoàng nhằm An Dương vương xây thành.
Thành Cổ Loa được những nhà khảo cổ học đánh giá là “tòa thành cổ nhất, quy mô lớn vào bậc nhất, kết cấu cũng nằm trong loại lạ mắt nhất trong lịch sử xây dựng thành lũy của nước ta”
Vào thời Âu Lạc, con người chỉ mới làm quen thuộc với một không nhiều kỹ thuật sơ khai, vẻ ngoài lao động còn hết sức thô thiển, ít hiệu quả, vớ cả công việc đều do bàn tay fan mà ra. Muốn xây được công trình xây dựng với “quy mô lớn vào bậc nhất” này, yêu cầu có một vài lượng to con đất đào đắp, đá kè và gốm rải, như vậy, nhà nước Âu Lạc hẳn đã buộc phải điều động một số nhân công rất to lớn để lao động trong một thời gian rất lâu năm mới gồm thể hoàn thành được. Những nhà khảo cổ học cho rằng đã phải có đến hàng vạn người thao tác hàng năm cho công trình xây dựng này.
Khi xây thành, người xưa đã biết lợi dụng tối đa và khôn khéo các địa hình tự nhiên. Họ tận dụng chiều cao của các đồi, gò, đắp thêm khu đất cho cao hơn để xây nên hai bức tường thành phía ngoài, chính vì vậy hai bức tường chắn thành này có đường nét uốn lượn theo địa hình chứ không hề băng theo con đường thẳng như bức tường chắn thành trung tâm. Người xưa lại xây thành ở bên cạnh con sông Hoàng để sử dụng sông này vừa làm hào bảo đảm thành vừa là nguồn hỗ trợ nước cho tổng thể hệ thống hào vừa là con đường thủy quan lại trọng. Cái Đầm Cả rộng lớn nằm ở phía Đông cũng được tận dụng biến thành bến cảng làm chỗ tụ họp cho tới cả hàng ngàn thuyền bè.
Chất liệu công ty yếu dùng để xây thành là đất, kế tiếp là đá và gốm vỡ. Đá được dùng để làm kè cho tình thật được vững chắc. Các đoạn thành ven sông, ven váy được kè các đá hơn những đoạn khác. Đá kè là các loại đá tảng béo và đá cuội được chở đến từ các miền núi. Xen giữa đám khu đất đá là hầu hết lớp gốm được rải dày mỏng tanh khác nhau, các nhất là ở thật tâm và rìa thành để kháng sụt lở. Những cuộc khai quật khảo cổ học đã tìm thấy một số lượng gốm lớn tưởng gồm ngói ống, ngói bản, đầu ngói, đinh ngói. Ngói có rất nhiều loại cùng với độ nung không giống nhau. Bao gồm cái được nung ở nhiệt độ thấp, gồm cái được nung rất cao gần như sành. Ngói được trang trí nhiều một số loại hoa văn ở một mặt tuyệt hai mặt.
Tường thành phía bên cạnh được phát hành đứng để gây khó khăn cho đối phương, còn phương diện trong thì được xây thoai thoải để dễ dãi lên xuống.
Ba vòng thành Cổ Loa
Hiện ni thành Cổ Loa có cha vòng thành, mỗi vòng thành được gọi bằng tên tương đương với địa chỉ của thành: thành tại chính giữa được call là thành Nội (hoặc thành Trong), bao xung quanh thành Nội là thành Trung (hoặc thành Giữa). Vòng ngoài cũng rất được gọi là thành ngoại (thành Ngoài).
Thành Nội gồm hình chữ nhật vuông vức và cân nặng đối, ở theo chủ yếu hướng Đông-Tây, Nam-Bắc, chu vi 1650m. Thành cao trung bình khoảng tầm 5m, mặt thành rộng từ 6m đến 12m, thực tình rộng tự 20m cho 30m.
Trên phương diện thành có đắp những ụ khu đất nhô ra bên ngoài rìa thành. Các ụ khu đất này được call là hỏa hồi. Có toàn bộ 12 hỏa hồi đối xứng với nhau. Mỗi cạnh ngắn của thành bao gồm hai hỏa hồi như là nhau, từng cạnh dài bao gồm bốn hỏa hồi lâu năm ngắn khác nhau. Các hỏa hồi lâu năm được bố trí nằm ở sát góc, ở giữa là hai hỏa hồi ngắn hơn.
Thành Nội chỉ gồm một cửa trổ ngay ở chính giữa tường thành phía Nam, ắt hẳn là để điều hành và kiểm soát cho ngặt nghèo việc xuất thành nhập thành.
Thành Nội dùng để đảm bảo an toàn khu cung cấm của An Dương Vương. Khu này ngày này là đất Xóm Chùa, xã Cổ Loa. địa điểm đây gồm đền thờ An Dương Vương cùng đình Cổ Loa.
Thành Trung bao bọc Thành Nội, ko có dáng vẻ rõ rệt vì bạn xưa vẫn tận dụng địa hình thiên nhiên bằng cách đắp nối những gò khu đất cao hoặc đắp men theo bờ của những đầm hồ. Chu vi khoảng tầm 6.500m. Chiều cao của thành trung bình từ 6m cho 12m. Đoạn cao nhất là đụn Ông Voi ngơi nghỉ vào góc Đông-Bắc. Khía cạnh thành rộng không đều, mức độ vừa phải là 10m. Chân tình rộng gấp rất nhiều lần mặt thành.
Thành Trung tất cả năm cửa: cửa Bắc, cửa Tây, cửa ngõ Tây-Nam, cửa ngõ Đông, cửa ngõ Đông và cửa ngõ Nam.
Cửa Đông nói một cách khác là cửa Cống Song, đó là một trong những con con đường thủy nối Đầm Cả với năm con rạch phía vào thành Trung để cung cấp nước mang đến vòng hào của thành Nội.
Đặc biệt cửa Nam là cửa ngõ chung của tất cả hai thành Trung và thành Ngoại. Hai bức thành này, khi chạy về phía nam thì được đắp gần nhau và điểm chạm chán nhau của nhì thành được bố trí thành cửa chung. Đây là một trong điều hiếm gồm trong lịch sử dân tộc xây thành của Việt Nam. Cửa ngõ Nam có cách gọi khác là Trấn nam giới Môn, là cửa chính và là khía cạnh tiền của thành Cổ Loa nên gồm hai miếu thờ thần trấn cửa ngõ ở ngay xung quanh thành phía 2 bên cửa.
Khu đất nằm giữa thành Trung với thành Ngoại được dùng làm chỗ ở cho quan lại. Như vậy nhà vua được bảo đảm an toàn rất kỹ càng.
Thành nước ngoài cũng không có dáng vẻ rõ rệt như thành Trung. Đây là vòng thành dài nhất, vào tầm 8.000m. Cao từ bỏ 3m cho 4m. Đoạn tối đa đến 8m, điện thoại tư vấn là đụn Cột Cờ. Thật tâm rộng từ bỏ 12m đến 20m
Ngoài cửa Nam là cửa thông thường với thành Trung, thành Ngoài còn tồn tại cửa Bắc (còn call là cửa ngõ Khâu), cửa tây-nam và cửa ngõ Đông. Những cửa này được sắp xếp chéo với những cửa thành Trung nhằm gây thêm phần trắc trở cho câu hỏi nhập thành.
Cửa Đông là tuyến phố nước nối sông Hoành với cửa Cống tuy nhiên để tan vào thành Nội.
Khu đất số lượng giới hạn giữa thành Trung cùng thành nước ngoài là vị trí doanh trại của quân đội.
Hệ thống hào nước
Mỗi vòng thành đều phải sở hữu hào nước phủ quanh bên ngoài, hào rộng trung bình từ 10m mang lại 30m, có chỗ còn rộng lớn hơn. Các vòng hào số đông thông với nhau cùng thông cùng với sông Hoàng.
Sông Hoàng được dùng làm hào thiên nhiên cho thành Ngoại làm việc về phía tây nam và Nam. Phần hào sót lại được đào gần kề chân tường thành từ gò Cột Cờ đến Đầm Cả. Nhỏ hào này nối cùng với hào của thành Trung sinh sống Đầm Cả với Xóm Mít, tan qua cửa Cống song nối với năm nhỏ lạch có hình dáng như bàn tay xòe, và với một nhánh của nhỏ lạch này, nước tung thông vào vòng hào của thành Nội.
Thuyền bè đi lại thuận lợi trên tía vòng hào để đến trú đậu sinh hoạt Đầm Cả hoặc ra sông Hoàng với từ đó có thể tỏa đi khắp nơi. Theo truyền thuyết, An Dương Vương hay được sử dụng thuyền đi khắp những hào rồi ra sông Hoàng.
Trong cấu trúc chung của thành Cổ Loa còn có một yếu tố không giống làm phong phú thêm tổng thể và toàn diện kiến trúc này. Đó là đa số gò đất nhiều năm họặc tròn được đắp rải rác giữa những vòng thành hoặc nằm không tính thành Ngoại. Ta phân vân được tất cả bao nhiêu ụ, lũy như thế, nhưng một trong những được dân chúng gọi là Đống Dân, Đống Chuông, Đống Bắn… những ụ, lũy này được sử dụng làm công sự, gồm nhiệm vụ của không ít pháo đài tiền vệ, phối phù hợp với thành, hào trong việc bảo vệ và chiến đấu. Đây cũng là 1 trong điểm quan trọng đặc biệt của thành Cổ Loa.
Về phương diện quân sự, thành Cổ Loa trình bày sự sáng tạo độc đáo và khác biệt của người việt nam cổ trong công việc giữ nước và kháng ngoại xâm. Với các bức thành kiên cố, cùng với hào sâu rộng cùng các ụ, lũy, Cổ Loa là 1 căn cứ chống thủ bền vững và kiên cố để bảo vệ vua, triều đình với kinh đô. Đồng thời là 1 trong những căn cứu kết hợp hài hòa thủy binh cùng cỗ binh. Nhờ ba vòng hào thông với nhau dễ dàng, thủy binh hoàn toàn có thể phối vừa lòng cùng cỗ binh để vận động trên bộ tương tự như trên nước khi tác chiến.
Về phương diện xã hội, cùng với sự phân bổ từng khu cư trú mang đến vua, quan, binh lính, thành Cổ Loa là 1 trong những chứng cứ về việc phân hóa của làng mạc hội thời ấy. Không phải như buổi đầu của thời đại Hùng vương vãi khi công ty vua với dân còn cùng nhau đi cày, bên nhau vui chơi; thời kỳ này vua quan liêu không phần đa đã tách bóc khỏi dân bọn chúng mà còn bắt buộc được bảo đảm chặt chẽ, sống gần như là cô lập hẳn với cuộc sống thường ngày bình thường. Làng hội vẫn có ách thống trị rõ ràng cùng ắt hẳn đã và đang phải có sự riêng biệt giàu nghèo, sang hèn.
Về phương diện văn hóa, là 1 tòa thành cổ tuyệt nhất còn vướng lại dấu tích, Cổ Loa vươn lên là một di sản văn hóa truyền thống vô thuộc quy báu, một vật chứng về óc sáng tạo, về trình độ kỹ thuật tương tự như văn hóa của người việt Cổ. Đá kè chân thành, gốm rải rìa thành, hào nước xung quanh co, ụ lũy phức tạp, hỏa hồi chắc chắn rằng và độc nhất vô nhị là địa hình hiểm trở ngoằn ngoèo, toàn bộ những điều này khiến cho thành ốc xứng danh là biểu tượng năng động cho tinh hoa truyền thống cuội nguồn của dân tộc Việt Nam. Mặt hàng năm, vào trong ngày 6 mon giêng âm lịch, cư dân thành ốc tổ chức triển khai một lễ trang trọng để tưởng nhớ tới những người đã bao gồm công xây thành, và nhất là để ghi ơn An Dương Vương. Vào dân gian thường giữ truyền câu ca: